Przekształcenia i restrukturyzacje

Obecny rok przyniósł rewolucję podatkową, która wpływa w ogromnej mierze na realia prowadzenia działalności gospodarczej. Dodatkowo od 2021 roku mierzymy się z opodatkowaniem spółek komandytowych. Te zmiany powodują, że konieczne jest poszukiwanie i budowanie od nowa najbardziej optymalnej dla danego biznesu formy prawnej jego prowadzenia. Warto spojrzeć na strukturę prawno-podatkową swojej działalności i zastanowić się jakie są perspektywy i szanse modyfikacji struktury, tak aby była ona bardziej optymalna zarówno z punktu widzenia prawnego i podatkowego.

Jakim wachlarzem form prowadzenia działalności dysponujemy?

Jednoosobowa działalność gospodarcza

Zmiany objęte pakietem zmian Polskiego Ładu spowodowały zlikwidowanie możliwości odliczenia od podatku składki zdrowotnej. Inne zmiany to zwiększenie kwoty wolnej, zwiększenie drugiego progu podatkowego czy ulga dla klasy średniej. Wprowadzone zmiany znajdą zastosowanie w większości dla przedsiębiorców prowadzących działalność w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, przy uwzględnieniu formy ich opodatkowania.

Prowadzenie działalności w tej formie wiąże się z obciążeniami w postaci opodatkowania według skali podatkowej, podatku liniowego albo ryczałtu – o ile pozwala na to rodzaj prowadzonej działalności. Do tego trzeba dodać każdorazowo składkę zdrowotną. W przypadku wyższych dochodów pojawia się również obowiązek zapłaty daniny solidarnościowej, co np. w przypadku opodatkowania podatkiem liniowym może przynieść łączne obciążenie daninami na rzecz państwa w wysokości 27,9 %. W niektórych przypadkach wysokość łącznych obciążeń podatkowych znacząco obniży zatem atrakcyjność tej formy prowadzenia działalności.

Jednoosobowa działalność gospodarcza nie zawsze będzie najlepszym rozwiązaniem dla przedsiębiorców chociażby z uwagi na problemy natury prawnej. Prowadzenie działalności w tej formie wiąże się bowiem z utrudnioną sukcesją działalności gospodarczej. Taka działalność nie będzie również odporna na zdarzenia losowe jakie mogą dotknąć Ciebie i Twoją działalność, a wierzyciele będą mogli zaspokoić się zarówno z majątku firmowego jak i osobistego przedsiębiorcy. Instytucja zarządu sukcesyjnego, która ma ułatwić sytuację związaną z przedsiębiorstwem po śmierci jego właściciela, w praktyce nastręcza spadkobiercom wielu problemów. Tutaj powstaje pytanie o alternatywy.

Spółki prawa handlowego

Inne możliwe formy prowadzenia działalności to chociażby spółki prawa handlowego, jak. np. spółka komandytowa, spółka komandytowa-akcyjna czy spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółki te na gruncie prawa podatkowego są podmiotami objętymi podatkiem CIT. Podmioty te wskazywane są w obecnej sytuacji prawno-podatkowej jako najbardziej optymalne dla prowadzenia działalności. Nie ma jednak uniwersalnej recepty na to, który z tych podmiotów będzie najlepszy dla prowadzenia konkretnej działalności. Przed dokonaniem takiego wyboru, rozpoznać należy w pierwszej kolejności ryzyka prawne i podatkowe jakie wiążą się z branżą, w której prowadzony jest biznes. Kolejna kwestia to sprawdzenie czy dana spółka okaże się adekwatna dla zabezpieczenia działalności na wypadek sukcesji biznesu. Elementem istotnym będą także zasady jej opodatkowania.

Różnice w zakresie opodatkowania spółek na gruncie podatków dochodowych ujawniają się głównie na poziomie wspólników, których pozycja jako podatników podatku dochodowego jest odmienna w zależności od typu spółki. Ustawodawca przewidział bowiem zróżnicowanie sytuacji wspólników spółek komandytowych oraz komandytowo-akcyjnych, polegające na odmiennym sposobie opodatkowania komplementariuszy w stosunku do komandytariuszy oraz akcjonariuszy tych spółek. Odrębności te wynikają z różnej sytuacji prawnej tych wspólników w ramach jednej spółki, a w szczególności z faktu, że komplementariusz, który czynnie uczestniczy w prowadzaniu spraw spółki, odpowiada wobec wierzycieli za zobowiązania spółki osobiście, całym swym majątkiem bez ograniczenia, solidarnie z pozostałymi komplementariuszami oraz ze spółką.

W przypadku spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, dochody uzyskiwane przez te spółki podlegają opodatkowaniu na poziomie spółki oraz na poziomie wspólników. Żaden ze wspólników nie jest zatem opodatkowany na bieżąco z tytułu prowadzonej przez sp. z o.o. działalności gospodarczej. Kluczowy dla opodatkowania jest zatem moment wypłaty dywidendy ze spółki.

Która forma prawna jest optymalna dla prowadzenia działalności gospodarczej?
Czy warto skorzystać z Estońskiego CIT?

W celu udzielenia odpowiedzi na pytanie, która z tych form prowadzenia działalności, czy to w formie JDG czy spółki prawa handlowego, najlepiej spełni oczekiwania i cele danego przedsiębiorstwa i jego właścicieli, należy dokładnie przeanalizować ich potrzeby, w tym w szczególności sytuację majątkową i osobistą. Przyjrzeć należy się również planom rozwoju firmy, co może wskazać kierunek planowanych zmian organizacyjnych. Nie należy przy tym zapominać o pewnej preferencji jaka wynika ze zmienionych przepisów dotyczących opodatkowania podmiotu na zasadzie Estońskiego CIT. Wybór tej formy opodatkowania pozwala, przy zachowaniu pewnych warunków, obniżyć i odroczyć w czasie opodatkowanie zysku uzyskiwanego w spółce takiej jakiej jak np. komandytowa, SKA czy sp. z o.o.

Osiągnięcie celu w postaci wypracowania optymalnej dla konkretnego przedsiębiorcy formy prawnej prowadzenia działalności będzie niekiedy determinować konieczność dokonania reorganizacji, która może przynieść jednak pozytywne skutki. Niekiedy pomoże w tym np. przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej czy założenie odpowiedniej spółki prawa handlowego. Jednak tylko sumienna przegląd sytuacji biznesu pozwoli dokonać wyboru najlepszej dla niego formy prawno-podatkowej.