Obsługa prawna spółek
Założenia projektu ustawy o sygnalistach (w końcu) są!
Biuro Legislacyjne Rady Ministrów 4 października br. opublikowało wstępne założenia do projektu do ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa. Choć na wdrożenie stosownej ustawy ustawodawca miał czas od grudnia 2019 roku, przygotowane założenia projekt nie zaskakują rozwiązaniami. Ustawodawca zgodnie z praktyką nie daje zbyt wiele czasu na zapoznanie się z koncepcją implementacji, dlatego spieszymy z podstawowymi informacjami.
Dwa lata w dwa miesiące.
Ponad dwa lata temu przyjęto w ramach Unii Europejskiej dyrektywę 2019/1937 w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii. Polski ustawodawca dopiero na dwa miesiące przed terminem implementacji dyrektywy przedstawia pierwsze założenia projektu. Przypomnijmy, iż termin na wdrożenie do polskiego porządku prawnego mija 17 grudnia 2021 roku i do tego dnia powinny już obowiązywać krajowe przepisy.
Podstawowe założenia nie zaskakują.
Projekt ustawy zakłada objęcie ochroną osób dokonujących zgłoszenia lub ujawnienia informacji lub uzasadnionych podejrzeń naruszenia prawa, w kontekście związanym z pracą niezależnie od podstawy i formy świadczenia pracy. Na ochronę zgodnie z założeniami, liczyć mogą również osoby świadczące pracę na rzecz podmiotów, z którymi pracodawca utrzymuje relacje gospodarcze, jak wykonawcy, podwykonawcy lub dostawcy. Ochrona ma dotyczyć osób, których stosunek pracy ustał lub dopiero ma zostać nawiązany, w przypadku gdy informacje na temat naruszenia uzyskano w trakcie procesu rekrutacji poprzedzającego zawarcie umowy.
Nisko wyceniona ochrona.
Zgłaszający będzie miał prawo dochodzenia odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę
Zgodnie z założeniami ustawy, sytuacja zgłaszającego zostanie istotnie wzmocniona na gruncie ewentualnych postępowań sądowych, dzięki odwróconemu ciężarowi dowodu. Dotyczyć to będzie również osób świadczących pracę w oparciu o stosunek cywilnoprawny. W jej przypadku, jednostronna czynność prawna obejmująca rozwiązanie tego rodzaju stosunku prawnego z powodu zgłoszenia będzie bezskuteczna.
Przewidziano również sankcję nieważności postanowień umów o pracę i innych aktów objętych prawem pracy oraz czynności cywilnoprawnych w zakresie, w jakim bezpośrednio lub pośrednio wyłączają lub ograniczają prawo do dokonania zgłoszenia.
Wewnętrzne kanały zgłoszeń (dla niektórych) staną się obowiązkiem.
Ustawa powiela założenia dyrektywy, względem której obowiązkowi ustanowienia wewnętrznych kanałów zgłaszania naruszeń, podlegać będą podmioty sektora publicznego i prywatnego zatrudniające co najmniej 50 pracowników. Podmioty działające w sektorze finansowym obejmie obowiązek ustanowienia wewnętrznych kanałów zgłaszania naruszeń niezależnie od tego, czy należą do sektora publicznego, czy prywatnego oraz niezależnie od liczby zatrudnionych pracowników.
Pozostałym podmiotom utworzenie wewnętrznych kanałów dokonywania zgłoszeń zostanie pozostawione do decyzji – założenie takie może być niezgodne z treścią dyrektywy.Co istotne, polskie przepisy nie spowodują, że zniknie również dokonania zgłoszenia naruszenia prawa za pośrednictwem zewnętrznych kanałów zgłoszeń lub w drodze ujawnienia publicznego – wręcz przeciwnie ulec wzmocnieniu ma możliwość korzystania z tych rozwiązań
Na początku, to Rzecznik Praw Obywatelskich udzieli wsparcia osobom zgłaszającym naruszenia prawa oraz zajmie się przyjmowaniem zgłoszeń zewnętrznych. Niewykluczone jednak, iż utworzone zostaną kolejne wyspecjalizowane kanały przyjmowania zgłoszeń zewnętrznych.
W związku z tym, że zgłoszenia będą mogły dotyczyć nie tylko wymienionych obszarów regulowanych przez prawo unijne, ale też krajowe – trzymamy rękę na pulsie. W razie jakichkolwiek pytań, pozostajemy do Państwa dyspozycji.
