Obsługa prawna spółek
Nowe zasady pomocy de minimis
Od 1 stycznia 2024 r. obowiązują dwa nowe rozporządzenia Komisji Europejskiej regulujące zasady udzielania pomocy de minimis. Pomimo to, nasz ustawodawca nie dostosował dotychczas szeregu przepisów krajowych do nowych regulacji. Z dużą dozą prawdopodobieństwa należy założyć, że nie zostanie to również zrealizowane w biegnącym sześciomiesięcznym okresie przejściowym.
Pomoc de minimis
Pomoc de minimis to rodzaj szczególnego wsparcia publicznego (pomoc udzielana przez państwo na rzecz przedsiębiorców). Jest to rodzaj pomocy, który nie podlega z zasady zgłoszeniu do Komisji Europejskiej. Przedsiębiorcy najczęściej mają z nią do czynienia przy różnego rodzaju programach pomocowych dot. dodacji, ulg, poręczeń etc. Zawsze w takim przypadku aktualizuje się pytanie, jakie przepisy dot. pomocy publicznej znajdą zastosowanie w tym konkretnym przypadku. Jeśli będą to przepisy dot. pomocy de minimis, to koniecznym staje się obecnie sięgnięcie bezpośrednio do przepisów prawa UE… tylko których?
Okres przejściowy
Dotychczasowe rozporządzenie dot. pomocy de minimis obowiązywało do dnia 31 grudnia 2023 r. Pomimo tego nie można zapominać o obowiązywaniu zasady, zgodnie z którą nawet po upływie ww. okresu wszelkie środki pomocy de minimis, spełniające warunki określone w dotychczasowym rozporządzeniu, które zostały przyjęte do dnia 31 grudnia 2023 r. można wdrażać przez kolejne 6 miesięcy, tj. maksymalnie do 30 czerwca 2024 r.
W tym okresie możliwe jest więc wyróżnienie następujących sytuacji uzależnionych od tego, jakie przepisy dot. pomocy de minimis (dotychczasowe, czy nowe Rozporządzenie) będą miały zastosowanie:
- Pomoc udzielana będzie na zasadach wynikających z dotychczasowego Rozporządzenia w sytuacji, gdy na podstawie programów pomocowych znajdzie się wyraźne odwołanie do tych właśnie przepisów.
- Pomoc udzielana będzie na zasadach wynikających z nowego Rozporządzenia w sytuacji, gdy:
- na podstawie programów pomocowych znajdzie się wyraźne odwołanie do tych nowych przepisów.
- Program pomocowy będzie zawierał wyłącznie ogólne odwołanie do przepisów o pomocy de minimis
Najistotniejsze zmiany w nowym Rozporządzeniu
Prawodawca unijny zdecydował się podwyższyć obowiązujący dotychczas limit 200 000 EUR. Obecnie całkowita kwota pomocy de minimis przyznanej przez jedno państwo członkowskie jednemu przedsiębiorstwu nie może przekroczyć 300 000 EUR w okresie 3 lat. Co równie istotne, w nowym Rozporządzeniu usunięto odrębny limit pomocy dla przedsiębiorstw prowadzących działalność zarobkową w zakresie drogowego transportu towarów. Dotychczas podmioty takie musiały mierzyć się z limitem wynoszącym zaledwie 100 000 EUR.
Co równie istotne, dotychczas na potrzeby ustalania dostępnego przedsiębiorcy limitu pomocy de minimis przedsiębiorca był zobligowany wziąć pod uwagę rok bieżący oraz 2 ostatnie lata podatkowe. Obecnie przedsiębiorca taki powinien wziąć pod uwagę 3 minione lata. W związku z tym należy stwierdzić, że okres minionych trzech 3 lat powinien być oceniany w sposób ciągły, tj. uwzględniając okres od dnia przyznania pomocy (np. zawarcie umowy na dofinansowanie).
Podsumowując
Ze względu na opieszałość polskiego ustawodawcy przedsiębiorcy przy korzystaniu z programów pomocowych muszą przykładać szczególną uwagę do ustalania kręgu przepisów, które określają zasady korzystania z pomocy de minimis. Jest to o tyle istotne, że przez pewien czas, brak dostosowania przepisów wewnątrzkrajowych do regulacji UE doprowadzi z całą pewnością do szeregu uchybień, nieścisłości oraz zwyczajnych pomyłek. Będzie to wynikało już choćby z tego, że szereg przepisów z całą pewnością będzie wskazywał jako właściwe przepisy dotychczas obowiązującego Rozporządzenia, podczas gdy jego stosowanie nie będzie już możliwe. W błąd wprowadzać mogą również udostępniane przedsiębiorcom formularze, w których znajdują się odwołania do dotychczasowego Rozporządzenia dot. pomocy de minimis.
