Podatki
Ruletka podatkowa trwa. Fiskus przyjmuje zakłady co do formy opodatkowania tylko do 20 lutego.
To jaki dochód podatnik uzyska „na rękę” w roku 2022 zależy od tego czy dobrze obstawi.
Obecnie mamy trzy główne formy opodatkowania działalności gospodarczych prowadzonych przez osoby fizyczne:
- opodatkowanie według skali podatkowej,
- opodatkowanie stawką 19 (podatek liniowy) oraz
- ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
Wyboru formy opodatkowania należy dokonać do 20 lutego. Przy czym raz dokonanego wyboru nie można zmienić w trakcie roku podatkowego lub dokonując rocznego rozliczenia podatku.
Formy te różnią się między sobą przede wszystkim stawkami podatkowymi, sposobem określenia podstawy opodatkowania, tj. wartości, od której obliczany jest podatek. Dodatkowo, co nie mniej istotne, forma opodatkowania ma wpływ na sposób obliczenia składki zdrowotnej.
Najistotniejszymi zmiennymi wpływającymi na sytuację podatnika jest kwota przychodów oraz kwota kosztów ich uzyskania. Brak właściwego oszacowania tych kwot lub uzyskanie przychodów bądź poniesienie kosztów, których na początku roku podatnik się nie spodziewał będzie miało wymierny wpływ na opłacalność prowadzonej działalności. Kwoty te determinują bowiem wysokość podatku do zapłaty oraz wysokość składki zdrowotnej.
Przykładowo, roczny dochód „na rękę” podatnika uzyskującego przychód miesięczny w wysokości 10.000 zł i nie ponoszącego kosztów jego uzyskania wyniesie:
- 84.925,41 zł na skali podatkowej,
- 81.053,29 zł na podatku liniowym,
- 90.737,56 zł na ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych (stawka 8,5%),
- 87.009,56 zł na ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych (stawka 12%),
- 83.814,56 zł na ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych (stawka 15%).
Jak widać najbardziej optymalną formą opodatkowania jest ryczałt dla działalności opodatkowanej stawką 8,5% oraz 12%. W stosunku do skali podatkowej podatnik uzyskuje korzyć – odpowiednio – w wysokości 5.812,15 zł oraz 2.084,15 zł, a w stosunku do podatku liniowego korzyść wynosi 9.684,27 zł oraz 5.956,27 zł.
Dla działalności opodatkowanej stawką 15% najbardziej atrakcyjną formą opodatkowania jest skala podatkowa. Tutaj korzyści kształtują się następująco: 3.872,12 zł w stosunku do podatku liniowego oraz 1.110,85 zł w porównaniu z ryczałtem.
Ale sytuacja ta ulegnie zmianie, jeżeli w jednym z miesięcy podatnik poniesie wydatek w wysokości 15.000 zł. Roczny dochód „na rękę” będzie przedstawiał się następująco:
W takim scenariuszu najbardziej atrakcyjną formą opodatkowania jest skala podatkowa. W porównaniu do podatku linowego podatnik zyskuje 7.435,49 zł, a w porównaniu do ryczałtu zysk podatnika wynosi – odpowiednio – 765,23 zł, 4.493,23 zł oraz 7688,23. Oznacza to, że im większe będą koszty ponoszone przez podatnika tym bardziej atrakcyjne będzie opodatkowanie według skali podatkowej.
Z kolei uzyskanie ekstra przychodu w trakcie roku w wysokości 15.000 zł skutkuje tym, że podatnik uzyska dochód na „rękę” w kwocie:
- 90.115,41 zł na skali podatkowej,
- 92.468,29 zł na podatku liniowym,
- 104.462,56 zł na ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych (stawka 8,5%),
- 100.209,56 zł na ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych (stawka 12%)
- 96.564,56 zł na ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych (stawka 15%).
Uzyskanie dodatkowego przychodu spowoduje to, że opodatkowanie według skali podatkowej jest najmniej atrakcyjną formą opodatkowania, a na atrakcyjności zyskało opodatkowanie liniowe. Natomiast uzyskanie każdego dodatkowego przychodu w danym scenariuszu powoduje umacnianie się opodatkowania w formie ryczałtu.
Przedstawiony przykład pokazuje, że ten sam dochód/przychód będzie różnie opodatkowany w zależności od wybranej formy opodatkowania. Jednocześnie przepisy nie dają możliwości zmiany raz dokonanego wyboru, mimo że jest on dokonywany w poczuciu niepewności co do przyszłych warunków gospodarczych.
Żaden z podatników w momencie jego dokonania nie może mieć i nie ma pewności co do tego w jaki sposób będzie się kształtowała jego struktura przychodów i kosztów w trakcie kolejnych miesięcy roku podatkowego. Oznacza to, że sama konstrukcja sytemu podatkowego generuje niepewność po stronie podatników i to już na samym starcie. Niepewność ta będzie trwała do końca roku podatkowego. Z jego końcem podatnik dowie się czy dobrze obstawił, dowie się także , jeżeli dokonał niewłaściwego wyboru (źle obstawił), ile kosztowało go jego pieniędzy wprowadzanie przez rząd sprawiedliwości podatkowej.
