Podatki

Polski Ład to nie tylko zmiany w sposobie ustalania składki zdrowotnej, wysokości tzw. kwoty wolnej czy podwyższenia drugiego progu podatkowego. Projekt przewiduje również szereg innych zmian, które nie przebijają się do debaty publicznej. Jedna z nich to wprowadzenie dodatkowych warunków dla transakcji wymiany udziałów oraz łączenia i podziałów spółek, których spełnienie ma determinować to, czy transakcja pozostanie neutralna podatkowo. Ostateczny kształt przepisów, które zmienią zasady opodatkowania dotychczas neutralnych podatkowo procesów reorganizacji i restrukturyzacji może wpłynąć na decyzje biznesowe.

Obecna regulacja

Zasadniczo łączenie, podział spółek oraz wymiana udziałów są neutralne podatkowo, co wynika z Dyrektywy Rady 2009/133/WE. Na gruncie obecnie obowiązujących przepisów czynności reorganizacyjne pozostają neutralne podatkowo (o ile dopełnione zostaną warunki określone w Dyrektywie) tak długo, jak długo nie będą stanowić faktycznie osiągniętego dochodu przez dany podmiot. Warunki, jakie pozwalają zachować neutralność podatkową reorganizacji to m.in. istnienie uzasadnienia ekonomicznego dla prowadzonych działań.

Jakie zmiany w zakresie neutralności restrukturyzacji przewiduje projekt?

Zaproponowane zmiany dotyczą połączeń i podziałów spółek oraz wymiany udziałów i aportów.

Jak wynika z opublikowanie uzasadnienia „projekt przewiduje regulacje dotyczące reorganizacji podmiotów (w ramach wymiany udziałów, łączenia, podziału, aportu), w tym mającej charakter transgraniczny, poprzez uszczelnienie obecnie istniejących przepisów, tj. zapewnienie neutralności podatkowej restrukturyzacji w przypadku kontynuacji wyceny restrukturyzowanego majątku a w przypadku udziałów (akcji) zapewnienie tej neutralności dla pierwszej wymiany udziałów, łączenia lub podziału.”

Projektodawca zdecydował się wprowadzić dalsze ograniczenia dla transakcji połączeń, podziałów czy wymiany udziałów, w szczególności poprzez wskazanie kolejnych warunków, których spełnienie determinuje neutralność podatkową:

- udziały (akcje) w podmiocie przejmowanym lub dzielonym nie zostały nabyte lub objęte w wyniku wymiany udziałów albo przydzielone w wyniku innego łączenia lub podziału podmiotów oraz

- przyjęta przez tego wspólnika dla celów podatkowych wartość udziałów (akcji) przydzielonych przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną, nie jest wyższa niż wartość udziałów (akcji) w spółce przejmowanej lub dzielonej, jaka byłaby przyjęta przez tego wspólnika dla celów podatkowych, gdyby nie doszło do łączenia lub podziału,

- ograniczenie wyłączenia z przychodów po stronie spółki przejmującej w przypadku połączenia/podziału spółek do wartości podatkowej wynikającej z ksiąg podatkowych podmiotu przejmowanego lub dzielonego.

Co istotne, projekt wprost wskazuje, że to na podatniku ciążyć będzie wykazanie spełnienia warunków zapewniających neutralność podatkową wymiany udziałów, podziału czy połączenia spółek. W praktyce, na gruncie projektowanych rozwiązań może okazać się, że samo dwukrotne przeprowadzenie transakcji takich jak połączenie, podział czy wymiana udziałów może wpłynąć na opodatkowanie, nawet jeśli podatnik byłby w stanie wskazać tzw. uzasadnione przyczyny ekonomiczne.

Co warte podkreślenia, projekt w znakomitej większości rozwiązań nie zawiera przepisów przejściowych. Jeśli zatem projekt zostałby przyjęty w obecnym brzmieniu, to zmiany wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2022 r. Wydaje się, że w takim wypadku czynności dokonane przed 2022 r. będą mogły mieć znaczenie dla zachowania neutralności podatkowej reorganizacji kontynuowanych bądź rozpoczętych już w 2022 r.

Ostateczny kształt projektu będzie mieć niewątpliwie duży wpływ na działania podejmowane w celu przeprowadzenia reorganizacji podmiotów.